Ultimate Frisbee – 30 december 2024

Beschrijving

Het spelverloop

Ultimate wordt gespeeld door twee teams van zeven spelers normaal op een veld van 100 bij 37 meter. Aan beide zijden van het veld bevindt zich een 18 meter diepe ‘endzone’ (scoringsvak), zoals bij American football en rugby. Het doel van het spel is om zoveel mogelijk punten te scoren. Na de beginworp probeert de ene ploeg de frisbee via goed en effectief samenspel steeds dichterbij de endzone van de andere partij te gooien. Als een speler eenmaal in schijfbezit is, mag hij niet meer lopen, totdat hij heeft overgespeeld naar een teamgenoot. Die teamgenoten proberen verspreid over het veld rennend vrij te lopen, zodat ze de schijf kunnen ontvangen zonder gevaar voor een onderschepping. Er wordt gescoord als de schijf uiteindelijk wordt gevangen in de endzone van de tegenpartij.

Het verdedigende team komt in bezit van de schijf als de aanval van de tegenpartij wordt onderbroken. Dat gebeurt als de schijf wordt onderschept, de schijf de grond raakt of buiten de lijnen wordt gegooid, of als de schijfbezitter wordt uitgeteld. De schijfbezitter heeft namelijk 10 seconden de tijd om de frisbee af te spelen, waarbij zijn directe tegenstander voor hem staat te tellen, terwijl hij probeert de schijf tegen te houden, zonder overigens de schijf of werper daarbij aan te raken. De andere verdedigers doen hun uiterste best een pass te voorkomen door de aanvallers strak te verdedigen, maar lichamelijk contact is ook hierbij verboden.

Als er een punt gescoord is wordt er gewisseld van endzone en mogen de teams volop spelers wisselen. Daarna stellen de beide teams zich op in hun eigen, nieuwe endzone en wordt het spel weer hervat met een beginworp, de ‘pull’, door het team dat net gescoord heeft. Het andere team zal vanaf de plek waar deze schijf landt, uitgaat of gevangen wordt de aanval opzetten. Het is zaak die pull zo ver en zo lang mogelijk te laten zweven, zodat de uitgooiende partij genoeg tijd heeft om de verdediging op te zetten. De winnaar is het team dat als eerste 17 punten heeft gescoord met twee punten verschil en een wedstrijd duurt gemiddeld anderhalf uur. Net als bij de andere frisbeesporten staat bij Ultimate de Spirit Of The Game centraal. Dat betekent dat er in het Ultimate Frisbee geen scheidsrechters zijn, maar de spelers met respect voor elkaar en de spelregels de wedstrijd zelf reguleren.

De bewegingen

Zowel de spelers als de schijf zijn bijna continu in beweging. Alleen degene die de schijf ontvangen heeft en zijn directe tegenstander staan even stil. Deze schijfbezitter probeert een vrijlopende medespeler te bereiken. De verdedigende partij doet zijn best om de frisbee te onderscheppen. Vaak resulteert dit in een sprint, sprong- of duikduel, wat Ultimate Frisbee heel aantrekkelijk maakt als kijksport. Ultimate heeft veel overeenkomsten met andere teamsporten. Spelers moeten elkaar kunnen vinden met een zuivere pass zoals bijvoorbeeld bij volleybal en rugby. De aanvallers zullen moeten vrijlopen zoals ook bij American football of hockey. Net als bij korfbal en voetbal zullen ze man-to-man moeten kunnen verdedigen, maar soms ook zone zoals bij handbal. En het pivoteren en maken van schijnbewegingen van de werper komt overeen met bijvoorbeeld basketbal en futsal.

De schijf

De vluchteigenschappen van een frisbee onderscheiden Ultimate van andere sporten. Het zweefvermogen van de schijf normaal of ondersteboven, zijn ‘spin’ en de mogelijkheid om een ‘curve’ te gooien geven een grote variatie aan worpen. Ervaren spelers gebruiken naast de basisworp, de ‘backhand’, ook worpen als ‘side-arm’ (forehand) en ‘overhead’. In de zaal, dus zonder wind, is de variatie nog groter en kan een aanvaller ook een ‘hammer’, een ‘blade’ of een ‘scuba’ gooien om de verdediging te omspelen. Een regelmatig terugkerend verschijnsel in een wedstrijd is dat twee of drie spelers samen springen om een hoog zwevende schijf uit de lucht te grijpen. Ook ziet men vaak harde sprintduels of stoere duiken om de frisbee te vangen of te onderscheppen. In de aanval worden soms lange worpen van meer dan 50 meter gebruikt om een vrijlopende speler in de diepte te bereiken, een spectaculaire ‘huck’.

Spirit of the game

Net zo belangrijk zijn voor ons sportiviteit en fair-play. We noemen dit de Spirit of the Game, de houding van spelers ten aanzien van de sport:

• respect voor je tegenstander
• kennen van de spelregels
• niet opzettelijk fouten maken
• fair-play en sportiviteit

Door het uitgangspunt van de Spirit of the Game is een scheidsrechter niet nodig. Deze bestaat in de frisbeesport dan ook niet: zelfs bij de zeer intensieve teamsport Ultimate wordt zonder scheidsrechter gespeeld, tot en met tijdens de wedstrijden op een Europees of wereldkampioenschap. De spelers zijn zelf verantwoordelijk voor het verloop van het spel, oftewel binnen de frisbeesport heerst ‘autoregulatie’. Als er door een speler een fout wordt begaan kan de tegenstander dit hardop melden en vervolgens gaan beide spelers kort in discussie over wat er is gebeurd. Als de fout bijvoorbeeld wordt toegegeven krijgt de benadeelde speler alsnog de schijf en mag verder spelen. Maar als er een verschil van mening is, gaat de schijf terug naar de vorige speler en wordt vanuit de vorige spelsituatie opnieuw en verder gespeeld.

Bij wijzigingen wordt hierover gecommuniceerd en hangt er een briefje bij het Cruyff Court waar de buurtsportcoaches op dat moment zijn. Bij voldoende deelnemers worden groepen op leeftijd en/of graag samen met ingedeeld.

Locatie Cruyff Court Baarn